Optimalisatie van communicatieniveaus

Herkennen van communicatieniveaus verbetert de kwaliteit van het gesprek

Intro - In de "TussenTijd" (Van Hasselt Advies) wordt melding gemaakt van de "Niveaus van Communicatie". In dit schrijven wil ik graag een aanvulling geven op de gegeven lijst. Hiermee wil ik een denkproces op gang brengen, waarbij de kwaliteit van het gesprek nog meer geoptimaliseerd kan worden door het in acht nemen van de aanvullende aandachtspunten.

Niveaus van Communicatie - Waar mensen bij elkaar zijn is communicatie.
Het communicatieproces vindt plaats op verschillende niveaus:

Interieur:
7. Ecologie  ... kunnen plaatsen in het groter geheel.
6. Commitment ... overeenstemming met de delen, gericht op eindresultaat.
5. Innerlijk / Congruent ... small talk met onderbewuste (hypnose).

Exterieur:
4. Inhoud / Deelproces ... overeenstemming over het deelproces, de inhoud.
3. Groter geheel / Proces ... overeenstemming over het proces.
2. Interactie ... Rapport (NLP).
1. Gevoel ... Thuiskomen, problemen achterlaten.

[In rood is de aanvulling weergegeven]

Verklaring van de werking - Communicatie is het mechanisme op basis waarvan organismen met elkaar duidelijk maken hoe zij zich tot elkaar verhouden. Dit is dus ook het geval met twee mensen die met elkaar iets willen ondernemen.

• Problemen achterlaten. Alles begint met stap 1. Beide partijen dienen volledig aanwezig te zijn om de volgende stappen te kunnen voltooien. Zodra - om welke reden dan ook - men niet meer het gevoel heeft van "volledig aanwezig zijn", dan valt het gehele communicatieproces weer terug naar stap 1.
• Interactie. Wanneer beide partijen "volledig aanwezig zijn", zijn er kenmerken van rapport te herkennen. De partijen kunnen elkaar volgen in elkaars denkproces, elkaar aanvullen. Optimaal is het als ze beide hetzelfde kunnen aanvoelen.
• Groter geheel / Proces. Om de beeldvorming te ondersteunen is het belangrijk dat (beide) partijen een helikopterview hebben van het gebied dat wordt beschreven. Dat er is eenduidigheid over de gebruikte termen en aannamen.
• Inhoud / Deelproces. Pas als het geheel onderschreven wordt door (beide) partijen kan op inhoud/deelproces eenduidig worden gediscussieerd en informatie worden uitgewisseld.
• Innerlijk / Congruent. Tijd voor verinnerlijken.De informatie is ingewonnen en het plaatje is volledig beschreven. Nu is het tijd voor de partijen het gegeven te internaliseren en zich congruent te voelen met de overeengekomen situatie.
• Commitment. Pas als de vorige fase is afgerond kunnen de personen zich er toe zetten om zich aan hetgeen is overeengekomen te binden (committen).
• Ecologie. Dat men zich wil binden wil nog niet zeggen dat de omgeving - je andere delen, het thuisfront e.d. - zich daar mee kan vinden. Men zal het gevoel moeten hebben dat de omgeving OK is met de nieuwe situatie.

Noot: Het moet altijd mogelijk zijn om weer terug te keren naar een vorig communicatieniveau om duidelijkheid te behouden tijdens het gehele communicatieproces.

Conclusie -  De voorgestelde aanvulling is bedoeld om (beide) partijen volledig te laten instemmen met de overeengekomen resultaten. Het mag duidelijk zijn dat - hoewel hier (in dit voorbeeld) sprake is van een externe dialoog - voorgestelde aanvullingen zeker uitwerking kan hebben op "delen van het geheel" (Gestalt)  in de menselijke geest.

Huib Salomons
Practitioner Gespecialiseerde Kinesiologie

Lees ook:

• Gestaltpsychologie: Fritz Perls, "Het geheel is meer dan de som der delen".
• Communicatieniveaus: The Performance Factory (pdf)
• NeuroLinguistisch Programmeren (NLP): www.mindacademy.nl over Rapport